Effectief schoolleiderschap: hefboom voor onderwijseffectiviteit
Het is goed dat de media aandacht besteden aan de staat van onze onderwijseffectiviteit, die op verschillende punten – zacht uitgedrukt – niet al te best is. Tegelijkertijd is het lovenswaardig dat de meeste nieuwsredacties ook journalistieke tijd en ruimte voorzien voor verhalen van wat scholen en leerkrachten doen die niet passen in de negatieve statistieken. Want onze scholen en leerkrachten verlangen terecht naar een genuanceerde beeldvorming.
Ook waardevol in de berichtgeving zijn de oplossingen die experten als Dirk Van Damme, Pedro De Bruyckere, Tim Surma, Jan Royackers en anderen naar voor schuiven, zoals: focus op een kennisrijk onderwijs voor alle leerlingen, leerkrachten de vanuit een groot zelfbewustzijn meesters zijn in lesgeven, punctuele ingrepen in de lerarenopleidingen. Dit zet aan tot reflectie.
Wat ik wel nog graag toevoeg is de rol van de schoolleiders in de circa 4.000 onderwijsinstellingen die onze gemeenschap rijk is. Tal van onderzoeken tonen aan dat je als schoolleider een positieve impact kan hebben tot op het niveau van de leerprestaties van leerlingen, niet in het minst van leerlingen die te maken hebben met een of andere vorm van achterstelling (Beatriz Pont, OESO, 2017). Verder leren de onderwijsonderzoekers ons dat een effectieve schoolleider daadkrachtig inzet op het realiseren van de onderwijsambitie van de school, op het creëren van een leerklimaat voor de leerkrachten en op het versterken van organisatiekwaliteit (m.i.v. het personeelsbeleid).
Ik koester de hoop dat ons onderwijs ook die wetenschap omarmt: ter ondersteuning van wat er in de klas dient te gebeuren. De verdere ontwikkeling van effectief schoolleiderschap op grote schaal zou een erg efficiënte hefboom kunnen zijn om, eveneens op grote schaal, de prestaties van leerlingen te versterken (Jason A. Grissom, Wallace Foundation, 2021).
In dat kader verscheen in oktober 2023 het boek Meesterlijk schoolleiderschap. Inspiratie voor impact in onderwijs.
Voor meer achtergrond, lees: Gedeeld Effectief Schoolleiderschap & 360°-feedback.