Stilstaan is vooruitgaan
Intervisie is …
“Niet snel genoeg, niet concreet genoeg, niet resultaatgericht… “ waren verzuchtingen van directies secundair onderwijs toen we – meer dan 15 jaar geleden – ‘het reflecteren’ als vast onderdeel introduceerden in het Postgraduaat Schoolbeleid.
De reflectiegroepwerking kreeg heel wat weerstand. Begrijpelijk in een omgeving waar ‘stilstaan is achteruitgaan‘ de norm was om als schooldirecteur te kunnen overleven.
Super spannend vond ik dat: blijven staan voor datgene waar ik echt in geloof, m.n. dat je door regelmatig te vertragen, samen met iemand anders of met collega’s, een sterkere schoolleider wordt, ten opzichte van argumenten waar ik eigenlijk ook wel kon inkomen.
Als economiste hanteerde ik zelf ook deze “efficiëntie-bril”: resultaatgericht werken, logisch redeneren en heldere keuzes maken. Ik was dol op life hacks om daarmee nog meer uit m’n leven en werk te halen. Niet voor niets gaf ik jaren met heel veel plezier het thema ‘timemanagement’, telkens met enthousiaste reacties en zelfs jaren nadien kreeg ik nog berichtjes over hoe zij hun systeem hadden aangepast en daar nog steeds profijt uit halen. Intussen noem ik de workshop ‘actie- en aandachtsmanagement’, omdat het veel meer gaat over hoe jij je aandacht verdeelt en prioriteiten stelt.
Maar leiderschap gaat veel verder dan dat…
Als ik met directies over de VUCA wereld (Volatile; Uncertain; Complex; Ambiguous) praat, dan herkennen ze dat het onderwijsveld al lang ‘VUCA’ was nog voor corona de intrede deed. Als leider omgaan met een snel veranderende omgeving, onzekerheden, complexiteit en dubbelzinnigheid, betekent dat je moet kunnen of leren omgaan met situaties waarvoor geen pasklare oplossingen zijn.
Dat leerde ik in m’n eigen zoektocht naar ‘hoe veranderen mensen nu echt?’. In m’n opleidingen tot coach en procesbegeleider leerden we over het paradoxaal denken en hoe om te gaan met onzekerheden en complexiteit en hoe hierin de kracht van kwetsbaarheid in te zetten. De wispelturigheid van deze tijden nodigt ons uit tot het hanteren van een nieuwe norm om als leider niet enkel te overleven, maar zelfs te floreren, met name ‘stilstaan is vooruitgaan’. Vertragen door te reflecteren op de complexiteit van de situatie, door je eigen gedachten, gevoelens en triggers te onderzoeken, door het paradoxaal denken te omarmen.
De kracht van reflectie werd al eerder wetenschappelijk aangetoond.
“The study found that the act of not only reflecting, but sharing those reflective thoughts out loud helped workers perform even better. In fact, while the reflection group increased its performance on the final training test by 22.8% than did the control group, the sharing group performed 25% better.”
Bron: Learning by thinking, prof. Francesca Gino, Harvard Business School
In deze korte video stelt prof. Francesca Gino dat het – samen met collega’s – kijken naar wat jou authentiek maakt, een groter zelfvertrouwen en meer voldoening geeft en zelfs beter doet presteren.
Joëlle Van de Peer
